![]()
on 30/11/2025, 11:16:11, in reply to "Re: Bijbelse tempelvisioenen gaan niet over een stenen bouwwerk in Jeruzalem"
1. Fundamenteel probleem: spiritualiseren zodra de tekst lastig wordt
De lijn van Drs. Guijt is:
profetie = beeldspraak,
tenzij het goed uitkomt,
maar zodra de tekst concrete maten, locaties, halachische voorschriften of topografie bevat → dan moet het beeldspraak worden.
Dat is hermeneutisch ondeugdelijk.
▶ Feit
Wanneer je maten, poorten, arealen, hoogtes, grenzen, priestertaken, offervoorschriften en stammen-indelingen volledig vergeestelijkt, kun je elke profetie herschrijven tot wat je maar wenst.
De tekst wordt dan niet meer uitleg, maar invulling.
2. 2 Thess. 2:4 – De tempel kan niet de kerk zijn
Martijn zegt:
De tempel is nu geestelijk, dus ‘de mens der wetteloosheid’ kan niet in een fysieke tempel zitten.
Maar:
Grieks / Peshitta tekst
Ναὸς τοῦ Θεοῦ (naos tou Theou) = het heiligdom, de fysieke tempel, niet “gemeente”.
De Peshitta gebruikt ܗܝܟܠܗ ܕܐܠܗܐ (heykla d’Alaha) – altijd het fysieke heiligdom, nooit metaforische gemeente.
Zelfs in moderne Syrische liturgie betekent ܗܝܟܠܐ “kerkgebouw”, niet “gemeente”.
▶ Paulus gebruikt “naos” nooit voor de kerk in de eschatologische zin waarin een vijand erin gaat zitten.
Hij leert juist:
De gelovige is een naos (1 Kor. 3:16) → maar dat is morele identiteit, niet profetische locatie.
Waarom 2 Thess. 2:4 niet over de kerk kan gaan
De mens der wetteloosheid gaat zitten (καθίσαι
in een specifieke, gedefinieerde ruimte.
Je kunt niet “in de kerk gaan zitten” als een stoel.
Hij vertoont zich als God → dat is cultisch gedrag, niet kerkinterne misleiding.
Paulus verwijst naar Daniël 9 / 11 / 12 → allemaal fysieke tempel-context.
3. Jezus als tempel = vervulling, niet afschaffing van fysieke tempel-profetie
Martijn en Guijt halen Johannes 2 aan:
“Hij sprak over het lichaam van zijn tempel.”
Dat is juist.
Maar:
▶ Vervulling betekent nooit afschaffing
Jezus vervulde:
het Pesach → maar het Pesach werd niet “ophouden te bestaan als historisch Pesach”
het manna → maar er bestaat nog brood
de Davidische koning → maar David blijft historisch David
de Messiaanse herder → maar herders blijven bestaan
Vervulling ≠ afschaffing van fysieke componenten in toekomstige profetie.
4. Het Nieuwe Testament verwacht nog een fysieke tempel vóór Jezus’ wederkomst
Jezus zelf: Matt. 24:15
“Wanneer jullie de gruwel der verwoesting zien staan in de heilige plaats (ὁ τόπος ἅγιος
…”
Heilige plaats = heilige plaats. In NT-context maar één ding: de tempel.
Peshitta: ܒܕܘܟܬܐ ܩܕܝܫܬܐ (b’dowktha qadishtha)
Altijd, zonder uitzondering: de Tempelplaats.
Openbaring 11:1–2:
“Meet de tempel van God.”
Dit gaat over:
een bestaande tempel
met een voorhof
die vertrapt wordt door heidenen 42 maanden
Dat is nóg niet het Nieuwe Jeruzalem (waar géén tempel is), want hier bestaat er wél een tempel.
▶ Amillennialisten moeten dit vergeestelijken, maar de tekst laat dit niet toe.
5. Ezechiël 40–48 kan niet over de kerk gaan
Er zijn minstens 12 redenen, maar de belangrijkste:
1. Maten en architectuur
De tekst bevat exacte:
lengtes
hoogtes
trappen
drempels
poorten
binnenhof en buitenhof
offerkeukens
Dit heeft geen enkele functie in een “geestelijke tempel”.
2. Priesters met genealogie
Ezechiël 40–48 geeft regels voor:
Zadokieten
andere Levitische groepen
landtoewijzing aan stammen
In de kerk:
er zijn geen Zadokieten
er zijn geen offers
er is geen stamverdeling
er is geen geografisch Israël
Dus het kan ondubbelzinnig niet over de kerk gaan.
3. Er zijn zondoffers en spijsoffers
Maar:
de kerk offert niet
offers mogen in het NT niet worden hersteld (Hebr. 10)
→ Conclusie:
De profetie gaat over Israël onder Messias, niet over de kerk.
6. Zacharia, Daniël en Jezus zijn unaniem: fysieke tempel in de eindtijd
★ Zacharia 6:12–13
De Spruit (Messias) zal de tempel van YHWH bouwen.
De Hebreeuwse tekst (MT) is dubbel:
וְהוּא יִבְנֶה אֶת־הֵיכַל יְהוָה
וְהוּא יִשָּׂא־הוֹד
→ twee keer “Hij zal de tempel bouwen” om het te benadrukken.
★ Daniël 9:27
Een vorst beëindigt slachtoffer en graanoffer in een bestaand heiligdom.
★ Jezus citeert Daniël letterlijk voor de tempel van de eindtijd.
→ De drie grote profeten van de eindtijd zijn eenduidig.
7. Historische kerk vóór 1850 geloofde vrijwel unaniem in een letterlijke tempel
Bekende namen:
Ireneüs
Hyppolytus
Tertullianus
Cyrillus van Jeruzalem
Chrysostomos
Theodoretus
Andreas van Caesarea
Ephrem de Syriër (zeer belangrijk voor jou!)
Allemaal geloofden ze dat er een fysieke tempel zou staan waarin de antichrist zou optreden.
Het “tempel = kerk”-denken is een moderne (17e–19e eeuw) ontwikkeling binnen gereformeerde verbondstheologie en amillennialisme.
Syrische traditie (Peshitta kerkvaders) is altijd letterlijk geweest in 2 Thess. 2 en Daniël.
8. Het argument “offers ontkennen Christus” is theologisch onjuist
Martijn zegt:
Offers kunnen nooit meer verzoening bewerken, dus een tempel kan nooit meer Gods tempel zijn.
Maar dit klopt theologisch niet.
▶ In Ezechiël 40–48 zijn de offers niet dezelfde als de Levitische zondoffers.
Ze zijn:
herdenkings-offers
ceremoniële reiniging
tempel-inwijding
Jezus’ offer schafte nooit alle cultische offers af, alleen zondoffers voor verzoening.
Zelfs Paulus bracht een offer in de tempel (Hand. 21:26).
God noemt die tempel niet “afgodisch”.
Conclusie:
Het “offer = ontkennen van Christus” argument is verkeerd.
Previous Message
Ik denk ook dat de tempel van God nu, sinds het voorhang van het Heilige der Heilige is gescheurd, een geestelijke tempel is, en nooit meer fysiek zal zijn. Het is één van de redenen waarom ik denk dat dispensationalisten er naast zitten met hun bijbeluitleg over een toekomstige fysieke tempel.
In de dispensationele interpretatie heeft men die fysieke tempel nodig omdat daar de "mens der wetteloosheid" als God in *Gods tempel* gaat zitten (2 Thess. 2:4). Maar ook al zou er opnieuw een fysieke tempel gebouwd worden, het wordt nooit meer GODS tempel, en ook al zou de offerdienst opnieuw ingevoerd worden, het kan nooit meer verzoening bewerken, noch zal het God welgevallig zijn, omdat daarmee het offer van Jezus wordt afgewezen. Er komt dus nooit meer een fysieke tempel die GODS tempel zal zijn.
Previous Message
Dag Boarders,
Hierbij een artikel over "de tempel". Er wordt verschillend over gedacht, zoals gewoonlijk.......
Ter informatie.
Bijbelse tempelvisioenen gaan niet over een stenen bouwwerk in Jeruzalem
https://cvandaag.nl/107961-bijbelse-tempelvisioenen-gaan-niet-over-een-stenen-bouwwerk-in-jeruzalem/aHVpVUpMbkk1UGdVOVFIbFViQWNxYTdJakdvNnh2dnBJS285cDVpZnNNMlUrUkdQNVRnekR3PT0
Artikel geschreven door Drs. Piet Guijt,
Drs. Piet Guijt is gepensioneerd universitair docent en Bijbelleraar.
De inhoud van deze opiniebijdrage vertegenwoordigt niet per definitie de mening van de redactie.
Groet,
Elle
Bijbelse tempelvisioenen gaan niet over een stenen bouwwerk in Jeruzalem
Wat bedoelen profeten als Ezechiël en Zacharia wanneer zij spreken over een toekomstige tempel? Gaat het om een werkelijk gebouw dat in Jeruzalem zal verrijzen, of om een geestelijke werkelijkheid die nu al zichtbaar wordt in de gemeente van Jezus Christus? In dit artikel onderzoekt drs. Piet Guijt wat de Bijbel werkelijk zegt over de Messiaanse tempel. Hij laat zien dat Gods woonplaats niet langer van steen is, maar leeft in de harten van gelovigen, als een tempel van de Heilige Geest waaruit stromen van levend water voortkomen.
In het boek Exodus vinden we de beschrijving van de tabernakel. Dit was destijds Gods heiligdom, te midden van een nomadenvolk in de woestijn. Het ontwerp hiervan werd aan Mozes getoond toen hij veertig dagen met God op de berg Sinaï verbleef (Ex. 39-40).
De eerste tempel werd door Salomo gebouwd (ca. 957 v.Chr.). Het was een schitterend bouwwerk, gebouwd in prachtige stijl, met goud, cederhout en marmer. In 586 voor Christus werd de tempel vernietigd door koning Nebukadnezar II van Babel, toen het volk in ballingschap werd gevoerd (de Babylonische ballingschap).
Na de ballingschap werd de tweede tempel gebouwd onder leiding van Zerubbabel (vanaf 538 v.Chr.). Deze tempel werd later door Herodes de Grote vernieuwd en uitgebreid (20 v.Chr.). Uiteindelijk werd hij, samen met de stad Jeruzalem, in het jaar 70 na Christus verwoest door de Romeinse generaal Titus.
In het oktobernummer 2025 van Het Zoeklicht stond het artikel De Messiaanse tempel. Het visioen van de nieuwe tempel en haar beek, geschreven door Jeep van der Schoot. Broeder Van der Schoot stelt dat het profetische Woord ons een duidelijke uiteenzetting geeft van een nieuw tempelcomplex in het Messiaanse rijk, zoals beschreven staat in Ezechiël 40-48.
Deze Messiaanse tempel is volgens hem de vierde tempel en moet niet verward worden met de zogeheten derde tempel tijdens de grote verdrukking. Deze vierde tempel, zo zegt Van der Schoot, “zal een groot modern gebouw zijn, vlak bij de stad Jeruzalem, een tempel voor alle volkeren” (Jesaja 2:2–3). “Bijzonder is”, vervolgt hij, “dat de Messiaanse tempel in opdracht van de Messias gebouwd zal worden (Zach. 6:12–15). Tijdens het millennium zal dit gebouw zich op de top van de berg bevinden en verheven zijn boven alle bergen en heuvelen op aarde.”
Hier zien we echter een misvatting die we vaker tegenkomen: een tekst wordt letterlijk voorgesteld of uitgelegd. Omdat Van der Schoot de oudtestamentische profetieën voor Israël letterlijk wil toepassen, hoort volgens hem een letterlijke, nog te bouwen Messiaanse tempel daarbij. Ook de maten, vorm en inrichting van de tempel (Ez. 40–48) zouden op een fysieke tempel wijzen.
Maar bij een letterlijke interpretatie komt men soms tot absurditeiten. Is de tempelberg bijvoorbeeld hoger dan de Mount Everest? Zou het niet om iets geheel anders kunnen gaan? Niet om een fysiek gebouw, maar om een geestelijke werkelijkheid?
Jezus, de ware tempel
We kijken naar het gesprek van Jezus met de Joden in Johannes 2. Daar zegt Hij: “Breekt deze tempel af, en binnen drie dagen zal Ik hem doen herrijzen.” “...Maar Hij sprak van de tempel van Zijn lichaam” (Joh. 2:19, 21). En in Mattheüs 12:6 zegt Jezus: “Meer dan de tempel is hier.”
Jezus is de ware tempel. Hij is de Spruit die de tempel van de HEERE zal bouwen (Zach. 6:12-13), namelijk Zijn gemeente (Matt. 16:18). En die gemeente is “een tempel van de levende God, een woonstede Gods in de Geest” (2 Kor. 6:16b; Ef. 2:22). Het gaat dus niet om een fysiek gebouw.
Beeldspraak en geestelijke werkelijkheid
En hoe zit het dan met die berg die verheven is boven alle bergen en heuvelen op aarde (Jes. 2:2)? Ook dat mogen we niet letterlijk opvatten. Het gaat om beeldspraak van een geestelijke werkelijkheid.
Die ‘berg’ (Sion) is een beeld van de grootste kracht in de geestelijke wereld: de Heilige Geest van God, waarop de gemeente van Jezus Christus rust. De leden van die gemeente zijn vervuld met de kracht van de Heilige Geest, die zij nodig hebben in de geestelijke strijd waarover Efeze 6 spreekt.
Dat het over de gemeente moet gaan, blijkt ook uit Ezechiël 47:1, waar we lezen dat er vanuit het huis water stroomde onder de drempel, oostwaarts. Het wordt een beek die “stroomt naar de oostelijke landstreek, afvloeit naar de Vlakte en in de zee uitmondt, zodat haar water gezond wordt” (Ez. 47:8). “Overal waar de beek komt, zal alles leven” (Ez. 47:9b), en “langs de oever van de beek stonden aan weerszijden zeer veel bomen” (Ez. 47:7).
Diverse Bijbeluitleggers menen dat het hier om een reële situatie gaat. Maar zij slaan een wezenlijke stap over. Zij zien over het hoofd dat het water dat uit de tempel stroomt een beeld is van de Heilige Geest die uit het binnenste van de gelovigen stroomt.
Jezus zei: “Wie in Mij gelooft, zoals de Schrift zegt, stromen van levend water zullen uit zijn binnenste vloeien” (Joh. 7:38). En in vers 39: “Dit zei Hij van de Geest, die zij ontvangen zouden die in Hem geloofden.” Ook Joël 3:18 (“een bron zal ontspringen uit het huis des HEREN”) en Zacharia 14:8 (“Dan zullen te dien dage levende wateren uit Jeruzalem vlieten”) passen daarbij.
Het gaat om levende wateren. Wat de volgelingen van Jezus - geleid door de Geest - doen, heeft een positieve en weldadige invloed op hun omgeving en uiteindelijk op de hele aarde. En pas dan wordt het een zichtbare, reële situatie. Omdat Jeep van der Schoot vanuit een letterlijke interpretatie denkt, komt hij tot onnodige vragen, zoals waar (in het tempelhuis of in de stad Jeruzalem) de rivier een aftakking zal hebben.
De toekomst van Jeruzalem
Bijna aan het eind van zijn artikel schrijft Van der Schoot over de toekomst van Jeruzalem. Hij stelt dat Jeruzalem tijdens het duizendjarig rijk een kleine stad zal zijn, met een lengte en breedte van ongeveer drie kilometer (Ez. 48:30-35), herbouwd op haar puinhopen na de grote verdrukking (Jer. 30:18).
Maar is dit zo belangrijk als we bedenken wat Johannes in Openbaring schrijft over het veel grotere nieuwe Jeruzalem op de nieuwe aarde? “Wie overwint, hem zal Ik maken tot een zuil in de tempel van Mijn God, en hij zal er niet meer uitgaan. En Ik zal op hem schrijven de naam van Mijn God en de naam van de stad van Mijn God, het nieuwe Jeruzalem, dat uit de hemel nederdaalt van Mijn God, en Mijn nieuwe naam” (Openb. 3:12).
Uit Openbaring 21:10 weten we dat deze heilige stad, Jeruzalem, nederdaalt uit de hemel, van God - de bruid, de vrouw van het Lam - namelijk de gemeente van Jezus Christus in al haar glorie.
De auteur van de Hebreeënbrief schrijft over het hemelse Jeruzalem: “Maar gij zijt genaderd tot de berg Sion, tot de stad van de levende God, het hemelse Jeruzalem, en tot tienduizendtallen van engelen” (Hebr. 12:22). En in Openbaring 21:22 lezen we: “En een tempel zag ik in haar niet, want de Here God, de Almachtige, is haar tempel, en het Lam.”
Conclusie
Bij de vraag of en welke tempel er zal komen, moeten we beslist niet denken aan een fysiek gebouw (want dat was slechts tijdelijk bedoeld als Gods woonplaats), maar aan de gemeente van Jezus Christus als tempel van de Heilige Geest.
Door de Heilige Geest maakt Christus ons tot een tempel (1 Kor. 3:16–17; Ef. 2:21–22; 1 Petr. 2:5). De gemeente, en ook de individuele christen, is de plaats waar God wil wonen. Aanbidding is niet meer plaatsgebonden (Joh. 4:21). God, Zijn tegenwoordigheid, woont in ons.
“Wij toch zijn de tempel van de levende God, gelijk God gesproken heeft: Ik zal onder hen wonen en wandelen, en Ik zal hun God zijn, en zij zullen Mijn volk zijn” (2 Kor. 6:16b). Het is daarom niet nodig onderscheid te maken tussen de Messiaanse tempel en het nieuwe Jeruzalem, want beide zijn de gemeente.
Over deze essentie zijn Jeep en ik het eens: dat Jezus onze Redder is en de Bron van het leven, de Bron van overvloed (Joh. 10:10). “En de Geest en de bruid zeggen: Kom! En wie het hoort, zegge: Kom! En wie dorst heeft, kome; en wie wil, neme het water des levens om niet” (Openb. 22:17).
20