Amsterdam - Joodse studenten voelen zich op de Universiteit van Amsterdam bedreigd, eenzaam en uitgestoten. Daarom hebben ze een nieuw meldpunt voor antisemitisme opgericht: L’Chaim. „Ik had gedacht tijdens mijn studie een heleboel nieuwe vrienden te maken, maar mijn vriendenkring blijft beperkt tot andere Joodse studenten.”

Koen van Eijk

Algemeen verslaggever
1 uur geleden

Het verhaal dat mede-initiatiefnemer Avigail Asuss vertelt, is treurig. De voorbeelden van antisemitisme waarmee zij en haar Joodse medestudenten te maken krijgen, zijn eindeloos. „Ik ben derdejaars. Ik heb op de universiteit één normale maand meegemaakt. Toen gebeurde ’7 oktober’ en daarna was alles anders. De wereld staat sindsdien op zijn kop.”

Opening academisch jaar bij UvA gestopt na protest
Staking en demonstratie door medewerkers en bezoekers van de nieuwe Universiteitsbibliotheek van de Universiteit van Amsterdam.
Bij een demonstratie bij het UvA-complex Oudemanhuispoort, waar zij als Joods-Israëlische werd herkend, kreeg ze doodsbedreigingen naar haar hoofd geslingerd. „’Kijk uit waar je loopt k*nkerzionist, we gaan je steken’, en dat soort teksten.”

In de groepsapp voor studenten, bedoeld voor praktische vragen, vroeg ze tijdens een stormachtige dag of de colleges zouden doorgaan. Het antwoord: Palestina-vlaggen en hakenkruisen, plus een eindeloze stroom verwensingen. „Ik was vergeten het Davidsterretje bij mijn naam op WhatsApp weg te halen... Het antwoord op mijn vraag? Heb ik niet gekregen”, zegt de 23-jarige studente rechtsgeleerdheid.

Andere Joodse studenten hebben soortgelijke ervaringen, weet Asuss. Bij de start van het nieuwe meldpunt kwamen meteen meerdere voorbeelden binnen. „Een sociologiestudente kreeg te horen dat haar paper over antisemitisme niet zou worden beoordeeld omdat haar docent antisemitisme niet als racisme beschouwde.”

In een ander geval zei een student over de gebeurtenissen van 7 oktober tegen een Joodse studente dat hij ’precies hetzelfde zou doen als zijn huis gestolen zou zijn’. Op 7 oktober 2023 vermoordden, verkrachtten en verminkten Hamas-terroristen 1200 Israëliërs en gijzelden zij 250 personen.

De Joodse studente die haar beklag deed, werd naar een vertrouwenspersoon verwezen. „Die zegde haar enkel toe dat ze in het volgende semester in een andere klas zou worden geplaatst.”
En dan was er een goede vriend van haar. Die besloot na één dag op de UvA dat het genoeg was. „Hij heeft zijn koffer gepakt en is overgestapt naar de Reichman Universiteit in Israël omdat hij zich hier niet veilig en zeker niet welkom voelde. Hartverscheurend.”

Zelf heeft zij ook meermaals overwogen het bijltje erbij neer te gooien. „Ik had het ook die eerste dag na de vakantie wel even gehad. Meteen weer geschreeuw zoals ’Death to the IDF’ en ’Viva initifada’. Ik denk dat velen niet weten wat de intifada inhoudt en wat er allemaal is gebeurd in Israël. Voor ons is dat echt een heel agressieve tekst. Ik ben er wel een beetje aan gewend intussen, maar toen ik thuiskwam, zei ik tegen mijn moeder: ’Ik heb nu wel even een knuffel nodig’.’’

Toch gaat zij niet weg. „Ik wil Nederland niet opgeven. Ik ben Joods-Israëlisch, maar ook en in de eerste plaats Nederlander. Hier geboren en getogen. Het oranje vloeit door mijn aderen. Ik hoor hier thuis. In mijn wijk in Amsterdam waar ik ben opgegroeid, kreeg je ook weleens een Hitlergroet, maar dat hoorde erbij. Wat mijn vrienden en ik nú meemaken, zo erg is het nog nooit geweest.”
L’Chaim verzamelt klachten en meldingen en gaat daarmee naar het college van bestuur van de universiteit. „We nemen een beetje de zorgen over van Joodse studenten die met antisemitisme te maken hebben. Soms zit je in een tentamentijd en dan heb je geen zin om je te melden bij een vertrouwenspersoon, een studiebegeleider, het CvB et cetera. Wij verzamelen alles en gaan het gesprek aan. En als het nodig is, zullen we aandringen op harde maatregelen.”
De studenten voelen zich gesterkt door de woorden van UvA-rector magnificus Peter-Paul Verbeek, die bij de opening van het studiejaar (dat moest worden afgebroken door pro-Palestijnse protesten) steun betuigde aan Joodse studenten. Hij zei ’in te grijpen waar nodig’.
UvA ’spreekt studenten of docenten aan op onacceptabel gedrag’
Een woordvoerder van de UvA zegt dat er ’concrete stappen’ zijn gezet, ’zoals het aanspreken van studenten of docenten op onacceptabel gedrag, het opschalen bij meldingen en het inschakelen van begeleiding en beveiliging waar nodig’. Ze roept op bedreigingen en haatdragende uitingen te blijven melden: „We doen alles wat binnen onze mogelijkheden ligt om passende actie te ondernemen.”
Of dat leidt tot het van de universiteit verwijderen van studenten of medewerkers die over de schreef gaan? „Welke maatregelen we nemen, hangt af van de ernst van de situatie.”
L’Chaim! Op het leven!
Avigail Asuss houdt de moed erin. L’Chaim is ook een positieve kreet. Het is een Hebreeuwse uitdrukking, die ’op het leven’ betekent en wordt gebezigd bij een feestelijke toost. „Voor ons betekent het ook Leren Cultuur Harmonie Academie in Mokum. Ik hoop dat er een kentering komt.”