Kun je het in eigen woorden weergeven?


volgens GPT

**1. Hebreeër (ʿIvri / עִבְרִי**

* Dit is de oudste benaming. Abraham wordt al zo genoemd: *“Toen kwam er iemand die ontkomen was, en vertelde het Abram, de Hebreeër”* (Gen. 14:13).
* Ook later wordt Jozef zo aangeduid in Egypte: *“Een Hebreeuwse jongeman”* (Gen. 39:14; 41:12).
* In Exodus noemt Mozes zichzelf en zijn volk “Hebreeën” (Ex. 2:11; 3:18).
Deze term werd dus vooral gebruikt in contact met buitenstaanders of vijanden, als etnische aanduiding.

**2. Israëliet / kinderen van Israël**

* Na Jakob/Israël wordt “Israëliet” de standaardnaam (Ex. 19:3; Lev. 24:10).
* Dit is meer een nationale en religieuze naam.

**3. Jood (Yehudi / יְהוּדִי; in Aramees: Jehudaya / יְהוּדָיָא**

* Oorspronkelijk duidt dit op iemand uit de stam of het gebied van **Juda**.
*“Mordechai was een Jood, een Benjaminiet”* (Esther 2:5). Hier zie je dat het woord al breder gebruikt werd: ook een Benjaminiet kon als “Jood” gelden omdat hij onder het koninkrijk Juda viel.
* In 2 Kon. 16:6 vind je al “Joden” als aanduiding voor het Zuidrijk.
* In Jeremia en de ballingschapstijd wordt “Jood” de gangbare term.
* In Ezra, Nehemia, Daniël (Aramees: *Jehudaya*) wordt het bijna standaard: “de Joden die uit Babel waren teruggekeerd” (Ezra 4:12).

**In het NT**

* Het woord “Jood” (Ioudaios) is de normale aanduiding geworden, zowel voor etniciteit als voor religie (Joh. 4:9; Rom. 1:16).
* “Hebreeër” is nog wel bekend, maar vooral als er onderscheid gemaakt wordt met de Griekssprekende Joden (Hand. 6:1) of als Paulus zich beroept op afkomst: *“een Hebreeër uit de Hebreeën”* (Fil. 3:5; 2 Kor. 11:22).

📌 **Samengevat**

* “Hebreeër” = oudste, etnische aanduiding, vaak in relatie tot buitenlanders.
* “Israëliet” = nationale/religieuze aanduiding na Jakob.
* “Jood / Jehudaya” = oorspronkelijk iemand uit Juda, maar vanaf ballingschap wordt dit de standaard voor het hele volk.