Previous Message

Hi Mitch,

Ik denk dat het grote verschil tuisen jouw en mijn denkraam ligt bij zogenaamd metafysische gedachten. Voor jou zijn die gedachten blijkbaar een onacceptabel gedachte-experiment, maar voor mij niet.

Ik weet dat je een denker en onderzoeker bent. Heb je je ooit verdiept in de gedachten van Immanuel Kant, een bekende filosoof?

Hij legt uit dat alle menselijke kennis is gebaseerd op ervaring. We krijgen toegang tot de werkelijkheid via onze vijf zintuigen. Al onze kennis en gedachten zijn dus uitsluitend gebaseerd op wat we gezien, gehoord, geroken, geproefd of met onze tastzin gevoeld hebben. Het is een ervaringsfeit dat onze vijf zintuigen de enige lenzen zijn waardoor we de werkelijkheid kunnen waarnemen.

De vraag is of onze menselijke waarneming van de werkelijkheid overeenkomt met de werkelijkheid zelf. Immanuel Kant maakt bijvoorbeeld een onderscheid tussen het Ding an sich en het fenomeen (de verschijning ervan). Van een ding als zodanig kunnen we niets weten. Wel kunnen we weet hebben van onze ervaringen van de dingen.

Bijvoorbeeld: Je weet hoe een hond eruitziet, klinkt en ruikt en hoe het voelt als je hem aait. Dat is onze (fenomenale) ervaring van de hond. Maar wat is het om een hond te zijn? Dat zullen wij mensen nooit weten. De hond als Ding an sich is voor ons volkomen ontoegankelijk. Als je hier over doordenkt, dan is onze menselijke kennis dus beperkt door ons beperkte zintuiglijke waarnemingsvermogen.

Een ander voorbeeld: Neem een bandrecorder. Het is inherent aan dit apparaat dat het maar één verschijningsvorm of aspect van de werkelijkheid kan registreren: geluid. In deze zin kun je van bandrecorders wel zeggen dat ze 'horen', maar zien , aanraken en ruiken kunnen ze niet. Alle aspecten van de werkelijkheid die zich niet als geluid laten registreren, vallen dus buiten het bereik van de bandrecorder. Hetzelfde geldt voor ons mensen.

Wij kunnen de werkelijkheid alleen bevatten via onze vijf zintuigen. Terwijl een bandrecorder maar één verschijningsvorm van de werkelijkheid gewaarwordt, hebben mensen toegang tot vijf verschillende verschijningsvormen: we kunnen zien, horen, ruiken, proeven en voelen. Een andere manier om de werkelijkheid te ervaren is er voor ons niet. Zo kunnen we, anders dan een vleermuis, de werkelijkheid niet gewaarworden via echopeiling.

Wat wij registreren is dus niet de werkelijkheid als zodanig. Het is alleen maar onze ervaring, onze 'opname' van de werkelijkheid.

Als je over bovenstaande nadenkt, dan is mijn conclusie dat wij mensen van de werkelijkheid slechts een beperkt en vertekend beeld hebben.

En als je gaat beseffen dat er blijkbaar een groot domein (Dingen an sich) bestaat waarover wij met onze beperkte zintuigelijke waarneming geen weet hebben, behalve dat we weten van haar bestaan, dan ontstaat er ruimte om te geloven in een onzienlijke wereld.

Kant heeft met zijn denkwerk aangetoond dat niet uitsluitend rede en de wetenschap de weg naar de werkelijkheid wijzen. Terwijl niet-gelovige mensen vaak vasthouden aan het idee dat het verstand bij machte is alles te doorgronden, erkennen gelovige mensen bescheiden dat er grenzen zijn aan de menselijke kennis, wetend dat er een werkelijkheid bestaat die ontstijgt aan de wereld die wij met onze zintuigen waarnemen en met onze geest bevatten kunnen.

In deze context vallen in mijn opvatting God en bepaalde dimensies buiten elke (zintuiglijke) verklaring. God wordt dan de ‘ondenkbare’ in een voor menselijke zintuigen onbereikbare dimensie. Desondanks lees en hoor ik van mensen ervaringen over bijzondere gebeurtenissen, die ze meestal in de grenssituaties van het leven (zoals geboorte en dood van geliefden) meemaken. Deze bijzondere ervaringen worden soms beschreven als 'godsontmoetingen' en ervaringen die uitstijgen boven het alledaagse.

Groet, Martin